Amalgam dolgu, gümüş, bakır, kalay ve çinko gibi metallerin cıva ile birleşmesi sonucunda oluşan bir alaşımdır. Bu alaşım, diş hekimliğinde uzun yıllardır kullanılan en dayanıklı dolgu malzemelerinden biridir. Özellikle arka bölgelerde yer alan, çiğneme kuvvetine en çok maruz kalan azı dişlerinde tercih edilir. Amalgam dolgular, yıllar boyunca sağlamlığı ile öne çıkmış, milyonlarca hastada güvenle uygulanmıştır.

Çürük nedeniyle zayıflayan dişlerde hem estetik hem de fonksiyonel kayıplar yaşanır. Amalgam dolgular, bu boşlukları kapatarak dişin yeniden çiğneme işlevini yerine getirmesini sağlar. Ayrıca diğer bazı dolgu türlerine göre nemli ortamlara daha dayanıklıdır ve uzun ömürlüdür.

Bugün estetik kaygılar sebebiyle ön dişlerde daha çok beyaz renkli kompozit dolgular tercih edilse de, amalgam dolgular sağlamlık açısından hâlâ önemli bir seçenek olmaya devam etmektedir.

Amalgam Dolgu Nasıl Yapılır?

Amalgam dolgu uygulaması birkaç aşamada gerçekleşir ve dikkatli bir şekilde yürütülmesi gerekir:

Çürük dokusunun temizlenmesi: Diş hekimi, önce çürümüş ve zayıf yapıları temizler. Bu işlem sırasında dişin sağlıklı kısımları korunmaya çalışılır.
Dişin hazırlanması: Dolgunun tutunabilmesi için dişin içinde özel bir boşluk şekli oluşturulur. Bu aşama dolguların uzun süre düşmeden kullanılabilmesi için oldukça önemlidir.
Amalgam materyalinin hazırlanması: Metal alaşımları ile cıva, özel bir karıştırıcı cihazda (amalgamatör) birleşerek macun kıvamında bir dolgu malzemesi elde edilir.
Dolgunun yerleştirilmesi: Hazırlanan amalgam, dişe küçük parçalar halinde yerleştirilir ve özel aletlerle sıkıştırılır. Bu işlem sırasında materyalin içindeki boşlukların tamamen dolması sağlanır.
Şekillendirme ve uyum: Dolgu sertleşmeye başlarken, hekiminiz dişin doğal yapısına uygun olacak şekilde şekil verir. Çiğneme sırasında yüksek veya alçak bölgeler oluşmaması için hassas bir ayarlama yapılır.
Son kontrol: Dolgu yerleştirildikten sonra hasta çenesini kapatarak ısırma testleri yapar. Bu sayede dolgunun çiğneme hareketleriyle uyumlu olması sağlanır.

Amalgam dolgular uygulamadan kısa bir süre sonra sertleşir, ancak tam dayanıklılığa ulaşması birkaç saat sürebilir. Bu nedenle hekiminiz işlem sonrasında ilk 1-2 saat boyunca yemek yememenizi önerebilir.

Dayanıklılığı sayesinde amalgam dolgular uzun yıllar, hatta 10-15 yıl boyunca sorunsuz şekilde kullanılabilir. Düzenli diş hekimi kontrolleriyle bu süre daha da uzatılabilir.

Amalgam Dolgunun Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Avantajları:

Dayanıklı ve uzun ömürlüdür.
Çiğneme kuvvetlerine karşı dirençlidir.
Maliyet açısından uygun bir seçenektir.

Dezavantajları:

Estetik açıdan gri-siyah bir görünüme sahiptir.
İçeriğinde cıva bulunduğu için sağlık tartışmalarına yol açar.
Zamanla dişte renklenme ve çatlaklara sebep olabilir.

Amalgam Dolguların Sökülmesi Gereken Durumlar

Amalgam dolgular, her zaman sökülmesi gereken dolgular değildir. Ancak bazı durumlarda değişim gerekebilir:

Dolgunun kırılması veya aşınması
Dişte yeniden çürük oluşması
Estetik kaygılar
Alerjik reaksiyonlar

Amalgam Dolgu Zehirlenme Belirtileri Nelerdir?

Cıva hassasiyeti olan kişilerde şu belirtiler görülebilir:

Baş ağrısı
Ağızda metalik tat
Yorgunluk ve halsizlik
Konsantrasyon problemleri

Amalgam Dolguların Sökülmesi İşlemi Nasıl Yapılır?

Amalgam dolguların çıkarılması özel bir işlem gerektirir. Diş hekimi, dolgu çıkarılırken cıva buharına maruz kalmamak için özel aspiratör sistemleri ve koruyucu yöntemler kullanır. Dolgu dikkatlice temizlenir ve diş yeni dolguya hazırlanır.

Sökülmüş Amalgam Dolguların Yerine Ne Konulabilir?

Amalgam dolgular çıkarıldıktan sonra şu alternatifler uygulanabilir:

Kompozit dolgular
Seramik dolgular
İnley ve onley restorasyonlar

Bu seçenekler estetik açıdan daha avantajlıdır ve doğal diş görünümü sağlar. Ayrıca bazı durumlarda eksik dişler için implant tedavisi de tercih edilebilmektedir.

Amalgam Dolgu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Amalgam Dolgu Sağlıklı Mıdır?

Amalgam dolgular, yaklaşık 150 yılı aşkın süredir diş hekimliğinde kullanılan ve dayanıklılığıyla bilinen bir dolgu materyalidir. İçeriğinde gümüş, kalay, bakır ve cıva gibi metaller bulunur. Özellikle arka dişlerde çiğneme kuvvetine karşı oldukça dirençli olduğu için uzun yıllar güvenle tercih edilmiştir.
Bununla birlikte, amalgam dolguların içinde yer alan cıva maddesi zaman zaman sağlık açısından tartışmalara neden olmuştur. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok sağlık kuruluşu, amalgam dolguların doğru şekilde uygulandığında genellikle güvenli olduğunu belirtmektedir. Ancak bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar ya da metal hassasiyeti görülebilir. Günümüzde estetik beklentilerin artması ve daha biyouyumlu malzemelerin geliştirilmesi ile birlikte, diş hekimleri genellikle kompozit dolguları veya seramik bazlı alternatifleri önermektedir.

Amalgam Dolgu Ne Kadar Süre Dayanır?

Amalgam dolgular, sağlamlığı sayesinde ortalama 10-15 yıl hatta bazı durumlarda 20 yıla kadar dayanıklılık gösterebilir. Bu süre, dolgunun büyüklüğüne, dişin konumuna, hastanın ağız hijyenine ve düzenli diş hekimi kontrollerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Dişlerinizi düzenli fırçalamak, diş ipi kullanmak ve yılda en az iki kez diş hekimine kontrole gitmek, dolguların ömrünü uzatır. Ayrıca diş sıkma ve gıcırdatma gibi alışkanlıklar dolguların daha çabuk aşınmasına yol açabilir.

Amalgam Dolgu Sökülmeli Mi, Yoksa Tedavi Edilmeli Mi?

Amalgam dolgular sağlam olduğu sürece ve dişte herhangi bir çürük, çatlak veya sızıntı problemi olmadığı müddetçe sökülmesine gerek yoktur. Çünkü gereksiz yere yapılan sökümler sırasında sağlıklı diş dokusu da kaybedilebilir.
Ancak şu durumlarda hekiminiz dolgunun değiştirilmesini önerebilir:

Dolguda kırık, çatlak veya aşınma varsa,
Dolgunun kenarlarında çürük oluşmuşsa,
Estetik açıdan rahatsızlık veriyorsa,
Metal veya cıva hassasiyetine bağlı sağlık sorunları yaşanıyorsa.

Dolgunun sökülmesi sırasında özel vakum sistemleri ve koruyucu önlemler kullanılır. Bu sayede cıva buharına maruziyet en aza indirilir ve yeni, daha estetik bir dolgu ile diş tedavi edilir.

Sonuç

Amalgam dolgular uzun yıllar boyunca güvenle kullanılan, oldukça dayanıklı ve ekonomik dolgu materyalleridir. Ancak günümüzde hem estetik kaygılar hem de cıva ile ilgili tartışmalar sebebiyle daha çok kompozit reçine dolgular veya porselen bazlı dolgular tercih edilmektedir.
Eğer mevcut amalgam dolgularınızdan şüphe duyuyorsanız veya değiştirmek istiyorsanız, en doğru kararı vermek için mutlaka bir diş hekimine danışmalısınız. Hekiminiz, dişinizin durumuna göre size en uygun ve en sağlıklı tedavi seçeneğini sunacaktır.

Dent Leon Diş Poliklinikleri

Amalgam Dolgu Nedir? Amalgam Dolgu Sökülür Mü?